.acamprosate-table { width: 100%; border-collapse: collapse; font-size: 1em; margin-bottom: 18px; } .acamprosate-table th, .acamprosate-table td { border: 1px solid #aaa; padding: 7px 12px; text-align: left; } .acamprosate-table thead { background: #4682B4; color: #fff; } .acamprosate-table tbody tr:nth-child(even) { background: #f2f6fb; } .acamprosate-table caption { text-align: left; font-weight: bold; margin-bottom: 6px; margin-top: 8px; color: #2e4a6f; }
Wersja dla dociekliwych:
Farmakokinetyka
- Wchłanianie: Słabe, biodostępność ok. 11%; jedzenie minimalnie obniża wchłanianie.
- Metabolizm: Nie ulega przemianom wątrobowym.
- Wydalanie: Wydalany głównie przez nerki w postaci niezmienionej, czas półtrwania: ok. 20–33 godziny.
- Początek działania: Objawy poprawy obserwowane zwykle po kilku dniach regularnego stosowania.
Zastosowanie w codziennym życiu i dobre praktyki
- Leczenie wspierające utrzymanie abstynencji u dorosłych uzależnionych od alkoholu.
- Stosuje się po odstawieniu alkoholu i zakończeniu detoksykacji.
- Najlepiej przyjmować regularnie, o stałych porach dnia, dla większej skuteczności.
- Przyjmowanie leku zawsze należy łączyć ze wsparciem psychologicznym lub terapią uzależnień, zgodnie z polskimi standardami leczniczymi.
- Typowa dawka dla dorosłych: 2 tabletki rano, 2 tabletki w południe, 2 tabletki wieczorem, popijając wodą. Dawka może być modyfikowana przez lekarza.
- Lek dostępny w aptekach po okazaniu ważnej recepty lekarskiej. Recepta często wystawiana na 1–3 miesiące terapii.
Dawkowanie rano vs wieczorem
Zaleca się podział dawki na 3 porcje dzienne: rano, w południe, wieczorem – pomaga to utrzymać stałe stężenie leku we krwi. Wybór dokładnej godziny można powiązać z posiłkami (np. śniadanie, obiad, kolacja).
- Zalety: Regularność sprzyja skuteczności, łatwiej zapamiętać dawkę przy codziennych czynnościach/z posiłkami.
- Wady wieczornego przyjmowania wszystkich dawek: Ryzyko nieregularnych poziomów leku, możliwość zapomnienia o południowej dawce.
- Najlepiej planować dawki wg własnych stałych rytuałów domowych i/lub rodzinnych.
Przyjmowanie z jedzeniem czy na czczo?
Acamprosat można przyjmować zarówno z jedzeniem, jak i na czczo
- Zaleca się przyjmowanie tabletki po śniadaniu, obiedzie, kolacji.
- Nie łączyć z bardzo ciężkostrawnymi, tłustymi potrawami.
- U osób z wrażliwym żołądkiem preferowane są lekkie posiłki (jogurt, kanapka, warzywa).
Ostrzeżenia dotyczące interakcji
Interakcje
| Substancja/okoliczność |
Zalecenie |
| Alkohol |
Bezwzględnie przeciwwskazany – wypicie alkoholu niweczy terapeutyczne działanie leku |
| Pokarm |
Dopuszczalny – jedzenie obniża wchłanianie nieznacznie. Odpowiedni do zażywania po posiłku |
| Naltrekson, disulfiram |
Możliwe łączenie tylko pod ścisłym nadzorem lekarza (niektóre ośrodki łączą te terapie) |
| Leki psychiatryczne (neuroleptyki, leki przeciwdepresyjne) |
Konsultacja lekarska konieczna przed wprowadzeniem lub zmianą leczenia |
| Choroby nerek |
Przeciwwskazany w ciężkiej niewydolności nerek; u osób z upośledzoną funkcją nerek – konieczna modyfikacja dawkowania |
Wskazania
Wskazania do stosowania
| Wskazanie |
Status |
| Podtrzymanie abstynencji u osób uzależnionych od alkoholu |
Oficjalnie zarejestrowane (zgodnie z URPL) |
| Stosowanie off-label (inne uzależnienia, depresja etc.) |
Nie zalecane – brak wiarygodnych badań klinicznych |
Dawkowanie wg wskazań klinicznych
Dawkowanie (dorośli, dzieci, seniorzy)
| Grupa |
Dawkowanie |
Uwagi |
| Dorośli ≥60 kg |
2 tabletki (666 mg) 3 razy dziennie |
Całkowita dawka: 1998 mg/dobę |
| Dorośli <60 kg |
2 tabletki rano, 1 południe, 1 wieczorem (4 tabletki/dobę) |
Całkowita dawka: 1332 mg/dobę |
| Seniorzy |
Zazwyczaj jak dorośli, czasem dawki redukowane |
Zalecana kontrola funkcji nerek |
| Dzieci i młodzież <18 lat |
Nie stosować |
Lek niedopuszczony w tej grupie wiekowej |
Profil bezpieczeństwa i skutki uboczne
Działania niepożądane
| Częstość |
Skutki uboczne |
| Bardzo częste (>1/10): |
Biegunka |
| Częste (>1/100): |
Bóle brzucha, nudności, wysypka/alergie skórne, swędzenie, zaburzenia snu |
| Niezbyt częste: |
Bóle głowy, osłabienie, bezsenność, zmiany nastroju, objawy depresyjne, lęk |
| Rzadkie: |
Alergiczne reakcje skórne, reakcje anafilaktyczne (nagłe obrzęki, duszność) |
| Ostrzeżenia: |
W razie ciężkich objawów (obrzęk, świąd, duszność, wysypka) – natychmiast skonsultuj się z lekarzem |
Wytyczne dotyczące prawidłowego stosowania
- Przyjmuj lek dokładnie według zaleceń lekarza lub farmaceuty
- Łącz leczenie farmakologiczne z psychoterapią lub grupami wsparcia (np. AA, poradnie uzależnień)
- Nie przerywaj leczenia nagle – każda zmiana lub zakończenie terapii wyłącznie po konsultacji medycznej
- Jeśli pominiesz dawkę, nie podwajaj kolejnej
- Poproś bliskich o wsparcie i motywację; korzystaj z przypomnień (aplikacje, alarm w telefonie)
- Informuj swojego lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach i przypadkach niewydolności nerek
- Unikaj alkoholu oraz sytuacji ryzykownych
Alternatywne opcje leczenia (leki refundowane przez NFZ)
- Disulfiram: Powoduje ostre reakcje po spożyciu alkoholu. Plusy: silny efekt odstraszający. Minusy: Ryzyko groźnych powikłań, wymaga wysokiej motywacji i nadzoru lekarskiego.
- Naltrekson: Ogranicza przyjemność z picia, zmniejsza głód. Plusy: Działa na "nagrodę" mózgu. Minusy: Może być przeciwwskazany dla osób z chorobą wątroby lub przyjmujących leki opioidowe.
- Acamprosat: Najkorzystniejszy profil bezpieczeństwa, dobrze tolerowany nawet przez osoby starsze. Minusy: Działanie widoczne zwykle po 1–2 tygodniach leczenia. Plusy: Bez efektu uzależniającego, nie wchodzi w reakcje z alkoholem.
Status prawny, rejestracyjny i refundacyjny w Polsce
- Status prawny: Lek wydawany wyłącznie na receptę (Rx); niedostępny bez recepty
- Rejestracja: Zarejestrowany w URPL do stosowania w terapii podtrzymującej abstynencję
- Refundacja: NFZ refunduje acamprosat dla pacjentów leczonych z powodu alkoholizmu w ramach programów leczenia uzależnień oraz psychiatrii
Lek dostępny w większości aptek; w małych miejscowościach czasem konieczne jest zamówienie z hurtowni
Najnowsze badania i wskazówki kliniczne (2022–2025)
- Według najnowszych wytycznych Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (2022–2024) acamprosat pozostaje lekiem pierwszego wyboru we wspomaganiu abstynencji u osób uzależnionych od alkoholu.
- Badania z UJ Collegium Medicum (2024) potwierdzają wyższą skuteczność terapii acamprosatem w połączeniu z psychoterapią niż samą psychoterapią.
- Przeglądy międzynarodowe: Profil bezpieczeństwa leku bardzo korzystny, wdrożenie terapii powinno być wspierane równoczesną pracą z terapeutą uzależnień.
Dostępność i dostawa
- Popularne opakowania: 84 lub 168 tabletek, na około 2 lub 4 tygodnie terapii
- Orientacyjna cena: 60–130 zł, przy refundacji NFZ pacjent pokrywa tylko część kosztu
- Dostępność online: Można zamówić do wybranej apteki stacjonarnej po okazaniu recepty (w tym e-recept)
Orientacyjny czas realizacji zamówienia w miastach
| Miasto |
Czas dostawy |
Odbiór osobisty |
| Warszawa |
1–2 dni |
Tak |
| Kraków |
1–3 dni |
Tak |
| Łódź |
1–2 dni |
Tak |
| Poznań |
1–3 dni |
Tak |
| Gdańsk |
2–3 dni |
Tak |
| Wrocław |
1–2 dni |
Tak |
| Lublin |
2–4 dni |
Tak |
FAQ – najczęstsze pytania pacjentów
- Czy mogę pić alkohol podczas terapii acamprosat? – Nie. Spożycie alkoholu podczas terapii znosi skuteczność leku i zwiększa ryzyko nawrotu.
- Jak długo należy kontynuować leczenie? – Zwykle 6–12 miesięcy, długość terapii ustala lekarz indywidualnie, zależnie od stanu pacjenta.
- Czy mogę kupić acamprosat bez recepty? – Nie. Lek jest dostępny wyłącznie na receptę.
- Co zrobić, jeśli zapomniałem dawki? – Pominąć opuszczoną porcję i kontynuować schemat o stałych porach. Nie podwajać kolejnej dawki.
- Czy acamprosat uzależnia? – Nie, lek nie powoduje uzależnienia ani objawów odstawiennych.